Literacy & Writing

Name: Rithy
Group: D
Date: 3/9/15
English Writing

I go to an unusual school. The Liger Learning Center (LLC) is in Cambodia and we have 50 students, 25 boys and 25 girls. This school has a lot of subjects like literacy, math, khmer and especially Liger focus on exploration. All the students come from different provinces in Cambodia. Sometimes students have the opportunity to go to another country and different provinces in Cambodia. This school has just one in Cambodia because all the students are very smart and kind. Liger students have their own computers and they always use computers during the school time. Liger has four houses and every house has one Residential Educator. The goal for this school is to change Cambodia. We learn two languages Khmer and English. I very happy to learn in Liger school because Liger can change my future 100%. This school give me a lot of education and maybe one day I will become expert of somethings.

ពាក្យបណ្តឹង

​​​                         ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
​​             ជាតិសាសនាព្រះមហាក្សត្រ

ពាក្យបណ្តឹង

ខ្ញុំបាទឈ្មោះ ហុងរិទ្ធី ជាតិ ខ្មែរ សញ្ជាតិ ខ្មែរ អាយុ ១៨ ឆ្នាំ របររកសុី ធ្វើ    ស្រែ ទីលំនៅដ្ផានពិតប្រាកដ​​ ខេត្ត បន្ទាយមានជ័យ ស្រុក មង្គលបូរី ឃុំ ឬស្សីក្រោក មានប្រពន្ធឈ្មោះ ពេជ្រ ហើយមានកូនចំនួន បី នាក់។

សូមគោរពជូន

​                                     លោកប្រធានតុលាការស្រុកមង្គលបូរី

កម្មវត្ថុ: សូមផ្តឹងបុគ្គលឈ្មោះ កុង ឆារះ ភេទប្រុស អាយុ ៣២ ឆ្នាំ

ត្បិតខ្ញុំបាទ-កើតទុក្ខមិនសុខចិត្តពីឈ្មោះ កុង ឆារះ ភេទប្រុស ទីលំនៅ ស្រុក មង្គលបូរី ឃុំ ឬស្សីក្រោក ជាតិ ខ្មែរ សញ្ជាតិ ខ្មែរ។ ពីបទបានប្រព្រឹត្តឆក់លុយអស់ ប្រាំមឺុនដុល្លារ ដោយអះអាងថាកាលពីថ្ងៃទី ៥ ខែ មេសា ឆ្នាំ ២០១៦ បុគ្គលឈ្មោះ កុង ឆារះ បានឆក់ កាបូកលុយពីខ្ញុំបាទ ដោយមានមនុស្សជាច្រើននៅជុំវិញខ្លួនខ្ញុំបាទ។

អាស្រ័យហេតុនេះ សូមលោកប្រធានតុលាការមេត្តាសម្រេចដូចតទៅ:

១ សូមឲ បុគ្គលឈ្មោះ កុង ឆារះ ជាប់កុកប្រាំឆ្នាំ។
២ សូមឲ បុគ្គលឈ្មោះ កុង ឆារះ សងលុយវិញ។

សូមលោកប្រធានតុលាការមេត្តាទទួលនៅការគោរពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ពីខ្ញុំបាទ។

ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី ៥ ខែ មេសា ឆ្នាំ ២០១៦

​                                                                                             fingerprint-png-clipart                                                                                        ហុង រិទ្ធី

Sonnet Poem

I like and want to play the clash of clan

Every war am not the man of the match

I said the true pekka is not a m an

And Lava-hounds color are very bright

Giant, pekka, golem, archer, healer

Update- Update make me feel very bad

Am not play clash of clan during thunder

No coin upgrade make me so sad and mad

Golem, Golem no need to do like that

The worse attack getting 30%

Attack around the base make love you sad

Golems are bad and done for me right now

Pekka, wizard the best attack three stars

I like to play and seat on the sofa.

Life Cycle of Ant

Life Cycle of Ant

     វដ្តជីវិតរបស់សត្វស្រមោច

1

One day there was a colony of ants living near a big tree in the forest under the soil in tunnels. They lived with happiness and teamwork. In this colony, there were many roles and jobs for the ants to do. Ant colonies have queens who lay the eggs; many males that breed with the queen; worker ants who gather food; maintain tunnels; and work to keep the offspring clean and healthy; and soldier ants who help to defend the colony.

 

ថ្ងៃមូយមាន​​ស្រមោចមួយក្រុមរស់នៅក្នុងរូងក្រោមដីក្បែរដើមឈើធំ​មួយនៅក្នុងព្រៃ។ ពួកគេរស់នៅ

ដោយសន្តិភាពនិង សាមគ្គីគ្នាជានិច្ច ។ នៅ​ក្នុង​សំបុកនេះ មានម្ចាស់ក្សត្រី​មួយអង្គ​ ដែលជាអ្នក

ភ្ញាស់ពង ​ហើយស្រមោចឈ្មោលជាអ្នក​​​បន្តពូជជាមូយម្ចាស់ក្សត្រី ចំណែកកម្មករស្រមោច

ជាអ្នករក​ចំណីអាហារ មើលថែ​រក្សាសំបុក​​​​​ និងកូនរបស់វា ឲ្យ​ស្អាតដើម្បើឲ្យមានសុខភាពល្អ ។ ​​​​​​​​​​​​​​នៅក្នុងសំបុកនេះ ក៏មាន​ទាហាន ស្រមោចដែរ ហើយ​ពួកវាដើរជុំវិញ សំបុកដើម្បីការពារ ក្រុមរបស់វា ។

2

One of the worker ants, Thida, and one of the soldier ants, Sara, were best friends. When the queen laid her new eggs, Thida and the other worker ants had to carry the thirty thousand eggs to hatching chambers and work hard to keep them clean and healthy. Thida and Sara didn’t get to spend as much time together, and they missed one another.

 

មាន​កម្មករស្រមោចមូយឈ្មោះធីតា និង ទាហានស្រមោចមួយឈ្មោះសារ៉ា ជាមិត្តល្អបំផុត​ ។ នៅពេល ម្ចាស់ក្សត្រី​ ក្រាបពងរបស់ព្រះនាង ធីតា និងកម្មករស្រមោចផ្សេងទៀត ត្រូវធ្វើការ

ហត់នឿយជាងមុន ដើម្បីមើលថែពងស្រមោចរាប់ពាន់ទាំងនោះ​ ហើយដល់ពេល​ដែលពួកវាញាស់ ត្រូវបានមើលថែឲ្យ​ស្អាត និងមាន​សុខភាពល្អ ។​ ធីតា និងសារ៉ាគ្មានពេលនៅជាមួយគ្នាច្រើនដូច

មុនទេ​ ពីព្រោះ​ពួកគេត្រូវធ្វើការរៀងៗខ្លួន ហើយពួកគេតែងតែនឹកគ្នាជានិច្ច ។ ​

 

3

Thida’s work was only beginning. A week later, the eggs hatched and became larvae, which look like tiny white worms. The worker ants needed to work even harder to feed the larvae, who kept swaying to attract their attention. Thida and Sara saw less and less of each other.

 

ការងា​នេះគ្រាន់​តែជាការ ចាប់ផ្ដើមតែប៉ុណ្ណោះសម្រាប់ធីតា​ ។ មួយអាទិត្យ​ក្រោយ ពងស្រមោច ទាំងនោះបាន​ញាស់ ហើយក្លាយទៅជាដង្កូវ ដែលមានរូបរាងជាដង្កូវស​​ ។​​ ស្រមោចជាកម្មករ​ ត្រូវធ្វើការកាន់តែសកម្មឡើងៗ ដើម្បីចិញ្ចឹមដង្កូវទាំងនោះ ។ ឥឡូវ​នេះ ធីតា​ និងសារ៉ា មិនសូវ

មានពេលនៅជាមួយគ្នាទេ ដោយសារតែការងាររៀងៗខ្លួន ។

 

4

A few weeks later the larvae formed to pupae. This is a stage between larvae and adulthood where the young ants form cocoons and begin to transform inside. It’s also a non-feeding time, so Thida finally got a break from collecting food for awhile. But now Sara was about to get busy.

 

ប្រហែលជាមួយអាទិត្យក្រោយមក​ ដង្កូវសៗទាំងនោះ ប្តូររូបរាងទៅជាដឹកដឿ ។ ​​ក្នុងអំឡុងពេល

នេះ វាជាដំណាក់កាលមួយនៅពេលវា​បាន​លូតលាស់នៅក្នុងសំបុកដឹកដឿ មុនពេលដែលវាទាំង

នោះក្លាយ ជាស្រមោចដូចគេដទៃ ។​ នៅពេលនេះវាមិនមែនជាពេល ដែលកម្មករស្រមោចត្រូវធ្វើ

ការនឿយហត់ ក្នុងការចិញ្ចឹមមើលថែកូនស្រមោចទាំងនោះទេ ដូច្នេះធីតាមានពេលសំរាកក្នុង

ការរកចំណីមួយពេល ។ ​ ប៉ុន្តែឥឡូវសារ៉ាកំពុងតែរវល់ម្ដង ។

 

 

5

One night during the pupae stage a pangolin named Sambo came by the ant’s hill. Sambo stuck his snout and long tongue into the tunnel and smelled thousands of pupae. His favorite snack! Sambo’s stomach started to growl with hunger.

 

យប់មូយនៅពេលពងស្រមោច ក្លាយជាដឹកដឿ មានសត្វពង្រូលមូយក្បាលឈ្មោះសំបូរ មកតាម

សំបុកស្រមោច ។ ច្រមុះនិងអណ្តាតរបស់សំបូរដ៏វែងនោះ បានជាប់ទៅក្នុងរន្ធស្រមោច ហើយសំបូរ

បានធំក្លិនដឹកដឿរាប់ពាន់នៅក្នុងរន្ធស្រមោច ។ ដឹកដឿជាអាហារសំរន់ដ៏ឆ្ងាញ់ារបស់សំបូរ  ពោះ

របស់សំបូរចាប់ផ្តើមកូរ ថែមទាំងឃ្លានទៀតផង ។

6

Thida saw Sambo but she didn’t know how to scare him away. This was a job for the soldier ants. Thida hurried to Sara and the other soldier ants and vibrated her antennae to warn them about the invader. The soldier ants had already smelled the enemy and were on the move. They had to protect the queen and the colony!

 

ធីតាឃើញសំបូរ ប៉ុន្តែនាងមិនចេះបន្លាចវាអោយចេញបានទេ ។ ​នេះគឺជាការងារបស់ទាហាន ស្រមោច ។ ​ធីតាបានរត់យ៉ាងលឿនទៅដល់សារ៉ានិងទាហានស្រមោចដទៃទៀត ហើយសារ៉ា

បានប្រើអង់តែន ដែលនៅលើក្បាលរបស់នាងដើម្បីរកថាសត្រូវវាយប្រហារមកពីខាងណា ។ ទាហានស្រមោចបានធំក្លិនសត្រូវ ព្រមទាំងដឹងថាវានៅទីណាទៀតផង ។ ពួកគេត្រូវការពារ

ម្ចាស់ក្សត្រីនិង សំបុករបស់វាមុននឹងសត្រូវមក​កំទេច ។

 

7

Thousands of brave soldier ants swarmed all over Sambo’s snout. They bit and stung him with painful venom. Sambo tried very hard to take his snout out of the ant’s tunnel but he couldn’t because his snout was too big. Finally he used his claws to free himself and run away.

 

ទាហានក្លាហានរាប់ពាន់ក្បាលរបស់ស្រមោចឡើងលើច្រមុះរបស់សំបូរ ។ ស្រមោចទាំងនោះបាន ខាំនិងទិចសំបូរជាមូយ ពិសដ៏សាហាវនិងឈឺចាប់បំផុត ។ សំបូរខំប្រឹងយ៉ាងខ្លាំងដើម្បីទាញច្រមុះវា ចេញពីរន្ធស្រមោច ប៉ុន្តែសំបូរមិនអាចទាញចេញទេពីព្រោះច្រមុះរបស់សំបូរ​ធំពេក ។ ជាចុងក្រោយ សំបូរបានប្រើក្រចករបស់វាទាញច្រមុះចេញពីរន្ធបានសម្រេច ហើយរត់ចេញពីរន្ធស្រមោច

យ៉ាងលឿនបំផុត ។

 

 

8

The ant colony was saved. Three weeks later, the pupae transformed to adult ants. Thida and Sara understood the role they each played in protecting the next generation are workers and soldiers. All their hard work and time apart had ensured the colony’s future, and that was more important than their friendship.

 

ជាចុងក្រោយសំបុករបស់ស្រមោចមានសុវត្ថិភាពជាធម្មតា ។ បីអាទិត្យក្រោយមកដឹកដឿបានក្លាយ

ជាស្រមោចធម្មតា ។  ធីតានិងសារ៉ា បានយល់ថាការងារដែលពួកគេធ្វើគឺការការពារកូនចៅជំនាន់

ក្រោយ នៃក្រុមកម្មករស្រមោចនិងទាហានស្រមោច ។ ក្នុងការធ្វើការដ៏នឿយហត់់ និងពេលដែល

ពួកគេនៅឆ្ងាយពីគ្នា បានជួយដល់សំបុកស្រមោចនៅថ្ងៃអនាគត ហើយវាមានសារៈសំខាន់ជាង

មិត្តភាពរបស់ពួកគេ ។

 

 

តែងសេចក្តី

តែងសេចក្តី

 

បើយើងក្រលេកទៅមើលតាំទីសម័យបុរាណមកដល់សម័យបច្ចុប្បន្ននេះគេសង្កេតឃើញថា នារី

បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មជាដៃគូជាមួយនិងបុរស។ ទៅជាបង្ហាតូចក្តីធំក្តី ក៏បុរសមិនអាចខ្វះស្រ្តីបានឡើយ។

ជាក់ស្តែងបុរសនៅតែមានសិទ្ធច្រើនជាងស្រី្តនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ យើងអាចក្រលេកមើលនៅសង្គមជុំវិញ

អ្នក តើស្រ្តីភាគច្រើនប្រកបមុខរបរអ្វី? យើងទៅតាមអ្វីដែលខ្ញុំបានឃើញរាល់ថ្ងៃនេះ ស្រ្តីភាគច្រើនប្រកប

មុខរបរមេផ្ទះ។ បច្ចុប្បន្ននេះដោយសារតែមនុស្សភាគច្រើនបានចូលសាលារៀននឹងយកចំណេះរបស់ពួកគេ

មកអភិវឌ្ឍ។ មិនត្រឹមតេប៉ុណ្ណោះ ពួកគេបានបង្កើតពំនោលមួយ ដើម្បីជាការតបស្នង និង សូមទោសដល់

ស្រ្តីរាល់គ្នា ហើយពំនោលនោះគឺ “ស្រ្តីជាមាតានៃពិភពលោក”។ តើពំនោលខាងលើនេះមាន អត្តន័យយ៉ាង

ដូចម៉្តេច?  

ជាបឋមយើងត្រូវយល់នូវពាក្យ “ស្រ្តី”។ ស្រ្តីមានន័យថា ជាភេទផ្ទុយនៃបុរសនិងជាអ្នកពរពោះ។ អត្តន័យរបស់ប្រធានខាងលើមានន័យថា ស្ត្រីជាមាតានៃពិភពលោក ក៏ ដូចជាមាតារបស់បុរស។ ស្ត្រីមាន

តួនាទីយ៉ាងសំខាន់ដើម្បីផ្តល់ដំបូន្មានទៅដល់បុរស ម្យ៉ាងទៀតស្រ្តីគឺជាស្ពានដើម្បីនាំបុរសមកដល់ភាព

ជោគជ័យ។ ទោះជាស្ត្រីភាគច្រើនមិនមាំមួនដូចជាបុរស ប៉ុន្តែអ្វីដែលស្ត្រីមានក៏មិនប្រាកដថាបុរសមាន

ដែរ។

ជាងនេះទៅទៀតបើគេនិយាយពីវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និង វិស័យនយោបាយវិញ គេនឹងឃើញថាស្រ្តី

បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មដើម្បីអភិវឌ្ឍវិស័យទាំងពីរនេះ ឲកាន់តែរីកចម្រើន។ ដូចគ្នានេះដែលស្រ្តីចូលរួម

អភិវឌ្ឍវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ដោយប្រកបមុខរបរដូចជា លក់ដូរ គ្រូពេទ្យ និង គ្រូជាដើម។ គ្រានេះដែរស្រ្តី

អាចចូលរួម អភិវឌ្ឍវិស័យនយោបាយដើម្បីលើកកម្ពស់តម្លៃស្រ្តី។ យើងអាចបែរគំនិតរបស់យើងទៅ

និយាយអំពីរឿងបុរាណមួយដែលយើងជាកូនខ្មែរត្រូវតែចាំ។ ព្រះនាងលីវយីគឺជាស្តេចស្រីមុខគេបង្អស់

នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជា។ ព្រះនាងបានឡើងសោយរាជ បន្ទាប់ពីព្រះបិតារបស់ព្រះនាងបាន

ចូលទីវង្គត។ ព្រះនាងបានគ្រប់គ្រងប្រទេសទាំងមូល ម្នាក់អែងថែមទាំប្រជាជនគោរពស្រឡាញ់ទៀត

ផង។ ព្រះនាងបានគ្រប់គ្រងទាហានទាំអស់ ហើយទាហានទាំនោះគឺសុតតែជាប្រុសទាំអស់។ រឿងបុរាណ

នេះគឺជាពន្លឺដើម្បីបំភ្លឺថា ការងាររាជការហត់យ៉ាងណាគ៏ស្ត្រីអាចធ្វើបានដែរ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះស្រ្តី

ក៏អាចគ្រប់គ្រងប្រទេសបាន ដោយសារតែគាត់មានចិត្តអំណត់ និង មានការតស៊ូក្នុងខ្លួនជានិច្ច។

អ្វីដែលមិនអាចបំភ្លេចបាននោះគឺ រឿងភ្នំតូចភ្នំធំ រឿងនេះបានបង្កប់អត្តន័យយ៉ាងជ្រាជ្រៅ ក៏ដោយ

សារតែពួកនារី បានយកឈ្នះបុរសដោយប្រើប្រាជ្ញា នៅពេលដែលពួកគេពូនភ្នំ។ បើយើងចូលទៅក្នុងសាច់

រឿងបន្ថែមទៀត​ នារីបានបង្ហោះគោមទៅលើមេឃ នៅពេលដែលពួកគេកំពុងពូនភ្នំ។ គ្រាដែលពួកបុរស

បានឃើញគោមនោះ ពួកគេក៏បានទៅសម្រាក។ ថ្ងៃថ្មីក៏បានមកដល់ ពួកនារីគឺបានយកឈ្នះបុរស ហើយ

ភ្នំនារីគឺធំជាងភ្នំបុរស។ រឿងដ៏មិនអាចបំភ្លេចបាននេះគឺឲតម្លៃថា ទោះជានារីមិនមាំមួនដូចជាបុរស

ហើយទោះជាបុរសប្រើកម្លាំងបាយក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែបើនារីមានប្រាជ្ញា នារីអាចយកចំណេះទាំងនោះទៅមក

ឈ្នះកម្លាំងបាយបាន។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះអ្នកប្រាជ្ញបានបង្កើតពាក្យស្លោកមួយថា “គ្រួសាររុងរឿងត្បិតភរិយា”នេះគឺជាគន្លឹះសម្រាប់ឲមនុស្សទាំងអស់គ្នា ឲតម្លៃទៅដល់ស្រ្តី។ ជាក់ស្តែងគ្រួសាររុងរឿងដោយសារភរិយា មានន័យថា គ្រួសារមានសុភមង្គល ដោយសារស្ត្រីជាអ្នករៀបចំផ្ទះ ចាំឲយោបលស្វាមី និង ស្រឡាញ់គ្នាទៅវិញទៅមកជាដើម។ យើងអាចក្រលេកទៅមើលអ្នកស្រី

អង់សាន្តសូជី អ្នកស្រីគឺជាមនុស្សម្នាក់ដែលគេសរសើរពេញៗមាត់។ នៅពេលដែលបក្សកុម្មុនីស្តគ្រប់

គ្រងប្រទេស មីយ៉ាន់ម៉ា​។ គ្រានោះបក្សកុម្មុនីស្ត អស់យ៉ាងច្រើន និង កាចសាហាវខ្លាំងណាស់។

អ្នកស្រីមានភាពតស៊ូ ដោយមិនខ្លាចស្លាប់ដើម្បីបញ្ចប់កុម្មុនីស្ត។ កិច្ចការរបស់អ្នកស្រីបានសម្រាច់

ហើយពេលដែលគេបានឭឈ្មោះ អ្នកស្រីគេតែងតែគិចទៅដល់វីរះនារីរបស់ប្រទេសមីម៉ាន់ម៉ា។

នេះហើយទឹកចិត្តនារីគឺចង់ឲគេរស់ដោយសុខសប្បាយមិនគិតពីខ្លួនអែងមានទុក្ខលំបាក។

 

យើងដឹងថាស្ត្រីជាមាតានៃពិភពលោក ប៉ុន្តែស្រ្តីខ្លះគឺគាត់មិនធ្វើខ្លួនដូចជាមាតាឡើយ។ ស្ត្រីខ្លះ

គឺធ្វើបាបឪពុកម្តាយ ទានេះទានោះដើម្បីចង់ឲខ្លួលស្អាតដោយមិនគិតពីគ្រួសារ។ ម្យ៉ាងទៀតស្ត្រីខ្លះ

គឺផ្តល់ដំបូន្មានឲកូនដោយមិនត្រូលក្ខណះ ខ្លះបង្រៀនឲកូនធ្វើរចោរ ហើយនេះគឺមានបង្ហាដល់រូបគាត់

ផ្ទាល់ក៏ដូចជាសង្គម។ ប៉ុន្តែស្រ្តីភាគច្រើនគឺបានត្រៀមលក្ខណះល្អណាស់។ ពួកគាត់បានផ្តល់ដំបូន្មាន

ដល់កូនៗ ក៏ដូចជារូបខ្ញុំបាទដើម្បីឲដើរក្នុងគន្លងធម៍។

 

ដោយសារតែហេតុផលខាងលើនេះហើយ បានគេរាល់គ្នាចាត់ទុកស្រ្តីជាមាតានៃពិភពលោក។

មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ស្រ្តីក៏អាចចូលរួមគ្រប់កម្មវពិធីទាំឡាយ និង ចូលរួមធ្វើយការដើម្បីរកថវិការ

បន្ថែមសម្រាប់គ្រួសារ។ យើងអាចប្រៀបធៀបថាបុរសជាដើមឈេឺ ហើយស្រ្តីជាទឹក បើគ្មានស្រ្តីក៏

យើងមិនអាចលូតលាស់ធំបានដែល។ យើងត្រូវតែគោរពស្ត្រីដូចជាយើងគោរពគ្រសាររបស់យើង។